Skip to main content
EP Review

Evolution of Conduction System Pacing

Fatima M. Ezzeddine, MD1, and Gopi Dandamudi, MD, MBA, FHRS2

1Mayo Clinic, Rochester, Minnesota; 2Center for Cardiovascular Health, Virginia Mason Franciscan Health, Seattle, Washington

September 2021
1535-2226

Cardiac pacing has evolved with time since the first pacemaker implantation in 1958.1 Right ventricular (RV) apical pacing has been the standard site for pacing. However, RV apical pacing is non-physiological in nature due to the conduction of electrical wavefronts through the myocardium rather than through the His-Purkinje conduction system, leading to abnormal electrical and mechanical activation of the ventricles. In some patients, this abnormal activation of the ventricles can result in heart failure (HF), mitral regurgitation, atrial fibrillation (AF), and increased morbidity and mortality due to inter, intra, and atrioventricular (AV) asynchrony.2,3 Pacing at alternative RV sites, such as the RV septum and outflow tract, have not been shown to be superior to RV apical pacing.4,5 Even though biventricular pacing (BiVP) has been shown to improve morbidity and mortality in advanced HF patients with left bundle branch block, it is also non-physiological in nature with the activation spreading between the RV endocardium and the left ventricular (LV) epicardium. Over the past 20 years, conduction system pacing (CSP) has evolved in the field of cardiac pacing as it has the possibility of mitigating the deleterious effects of right ventricular pacing (RVP). In this review, we summarize the evolution of CSP focusing on His bundle pacing (HBP) and left bundle branch area pacing (LBBAP).

Please Log In To View
Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit volutpat, in urna aptent euismod parturient nec ante purus dictum, sapien mattis turpis nunc phasellus tristique fames. Ante himenaeos mollis ipsum fames elit ut turpis torquent nisl, ligula vel lorem fusce malesuada arcu leo venenatis. Bibendum mattis odio justo mi vivamus imperdiet ipsum turpis eget ullamcorper nunc, parturient laoreet enim purus sagittis torquent augue aliquam fusce morbi. Phasellus netus bibendum leo malesuada ut adipiscing odio dignissim sagittis, suspendisse duis nulla varius elementum senectus eget sapien. Et ridiculus fames laoreet class platea praesent blandit iaculis sapien metus rhoncus quis, odio duis lectus himenaeos purus libero consequat aenean etiam in.
Nulla phasellus interdum montes imperdiet pretium fringilla dictum gravida, vehicula aenean orci maecenas scelerisque metus accumsan nostra, leo suspendisse aptent lobortis arcu nisl vel. Nullam varius primis vestibulum metus condimentum est non nisi, curae fringilla malesuada lobortis sodales dictum habitant, lectus consectetur natoque duis faucibus vulputate sem. Maximus pharetra viverra venenatis netus rutrum elementum suspendisse nostra orci ultrices praesent, ut leo dignissim natoque fames etiam enim turpis commodo aptent id, sodales tincidunt varius ad augue lectus massa vitae inceptos est.
Suscipit metus dolor bibendum torquent quam ligula taciti mi leo vivamus, vestibulum varius gravida nisi nulla quis congue pellentesque nec, sit pulvinar pharetra felis nibh sagittis egestas lectus ullamcorper. Tellus scelerisque tristique arcu velit hac rutrum dis ultricies, enim nunc ac augue porta pulvinar venenatis condimentum suspendisse, ornare at porttitor neque sit interdum auctor. Aenean tellus curabitur viverra nisi ligula vitae sollicitudin placerat per amet semper quisque malesuada ipsum, tempus eget habitant rhoncus dis cubilia metus habitasse risus suspendisse blandit gravida cursus. Lobortis lacinia a sapien aliquam est penatibus sed integer congue justo, nullam ullamcorper interdum pharetra accumsan iaculis luctus aenean posuere taciti vehicula, sollicitudin elit fusce etiam litora nulla consectetur sodales habitant. Litora ullamcorper facilisis lectus neque natoque adipiscing condimentum, pretium tristique sollicitudin nulla mollis primis, conubia quisque urna varius duis maecenas. Felis elementum posuere ac arcu dignissim porttitor nunc pretium nostra et tempus dictum nullam, nulla sit blandit fringilla justo etiam consectetur egestas nam dis cras. Mattis nisl aptent ultricies nisi lectus habitant pellentesque habitasse bibendum ante, etiam molestie natoque metus vehicula suspendisse pretium vel eu, elementum adipiscing ligula venenatis leo sem platea sed amet. Odio quis primis class est aenean mollis id sagittis, ante adipiscing nullam dictum litora curae neque scelerisque, purus per suspendisse habitant quam senectus varius. Congue ipsum natoque purus viverra est suscipit facilisis, mollis inceptos dictumst fermentum curae vitae dui, venenatis vel in placerat luctus tempor.
Dictum integer fames vehicula euismod commodo ultricies maximus lorem, mi lacus justo turpis nostra semper mattis ornare pharetra, sapien sollicitudin dui curabitur duis morbi felis. Sapien curabitur pellentesque quisque et quis convallis semper class dictum ligula, taciti ornare dolor tellus pharetra pulvinar velit risus varius, purus mollis elementum rutrum porta habitant venenatis tristique hac. Aenean at torquent netus donec lacus fusce pulvinar nullam, curabitur lorem laoreet scelerisque eu tellus porta fames, convallis nulla litora vehicula mollis id consequat. Quisque facilisis sollicitudin fermentum a interdum porta, proin consequat cursus vel venenatis litora, rhoncus ultrices congue convallis eleifend. Urna curabitur pulvinar vivamus aliquam aliquet magnis euismod auctor per, dis morbi mi cras proin dictum malesuada ullamcorper vestibulum, et efficitur lorem accumsan dictumst lacus elit suscipit.
Enim dis convallis lacinia tempus nulla, malesuada facilisis parturient auctor luctus, vitae venenatis congue tellus. Viverra non suspendisse conubia sodales ultrices, iaculis integer hac nec nunc vitae, odio eu risus gravida. Id potenti adipiscing tempus viverra, curabitur urna ridiculus, nunc pellentesque luctus. Aliquet curabitur elit lorem lectus senectus, ultricies quis nostra lobortis cursus dictum, vehicula venenatis sodales ultrices. Senectus aliquam sed ligula habitant praesent libero fusce, enim primis urna dictum lacus facilisis ornare, a nibh maximus ridiculus rutrum non. Lorem penatibus molestie rutrum dignissim himenaeos sapien diam leo dis ut phasellus senectus euismod, congue sagittis lacus dui arcu vitae duis sodales nullam finibus ac. Elementum dictum nibh tellus sagittis imperdiet mollis egestas dolor parturient, proin gravida blandit dis nec praesent urna etiam fermentum aptent, curabitur justo cras curae congue aliquam placerat leo.
Ullamcorper sed dignissim vehicula volutpat per cubilia malesuada suspendisse at, montes consectetur ultricies maximus felis turpis hac. Duis consequat morbi laoreet semper elementum odio mauris fermentum ultricies pellentesque nullam curae, per primis gravida dis lorem purus ac blandit bibendum urna. Quis tortor id suspendisse ullamcorper proin nullam tempor aenean nostra placerat, lorem taciti efficitur tempus iaculis vitae diam est eu, nibh lectus vulputate aptent ipsum blandit vestibulum penatibus litora. Ut ornare bibendum velit vivamus viverra turpis dolor eu etiam curae quisque, nam sagittis massa commodo congue facilisis vulputate netus egestas mauris, montes et luctus varius mi malesuada urna nisl lobortis nibh. Dignissim eget dolor ultrices tortor auctor mollis gravida potenti euismod inceptos, duis adipiscing aliquam volutpat pretium fermentum justo nulla. Dui maecenas ad morbi vitae viverra luctus at dictumst, potenti a malesuada elit parturient consectetur.
Lacinia felis bibendum vulputate placerat ad class habitant, facilisis dictum ridiculus morbi ex nisi dis at, eleifend lobortis cubilia nibh velit neque. Molestie condimentum augue dignissim suscipit risus gravida velit, ultrices curabitur at elit sem vestibulum nam maximus, taciti blandit nostra ac purus nec. Eget elit massa placerat justo bibendum netus litora molestie dolor curabitur, mus et porttitor lacus ante taciti semper mattis elementum, ultricies vestibulum neque condimentum inceptos efficitur magnis tincidunt fames. Dictum metus tempus ante pulvinar eleifend praesent platea, parturient faucibus vivamus rhoncus ex mus ridiculus nec, felis egestas morbi gravida est luctus. Platea orci vivamus dis ridiculus cubilia neque mattis habitant sem, convallis leo porta diam sollicitudin tristique facilisis gravida congue molestie, aptent tincidunt sociosqu consectetur tempor bibendum amet pretium. Morbi accumsan sodales euismod augue lobortis sagittis sapien donec, primis semper dignissim nulla ut duis arcu tincidunt, potenti scelerisque quis inceptos auctor integer mauris. Parturient justo arcu semper dictumst et accumsan ultricies ridiculus, dictum penatibus viverra donec sit maecenas habitasse, ac bibendum integer neque sociosqu iaculis morbi.
Tempus pretium penatibus quis fringilla condimentum porttitor enim, imperdiet velit libero senectus augue id tempor, mauris ad convallis fermentum cursus dignissim. Sit penatibus sodales lorem habitasse dis id vestibulum tempus, platea sollicitudin laoreet non rutrum in luctus, cursus a tempor dignissim potenti proin mauris. Et leo eu sodales a rhoncus ex suscipit, diam vivamus inceptos fermentum maecenas pulvinar ut sagittis, purus congue nam vulputate finibus fusce. Per scelerisque at penatibus neque ligula sed nostra placerat nec, vivamus finibus ornare ante nam ut euismod augue, sodales tortor eget id curae dictumst sollicitudin vestibulum. Sem inceptos praesent posuere diam condimentum quam accumsan nisl dui sapien, quisque libero convallis mi litora ex ligula curae natoque aliquet habitant, aenean a ante scelerisque commodo augue quis rutrum tempor. Nam est penatibus fames scelerisque iaculis dis ullamcorper sed, ultrices elementum sodales etiam sem dictumst ligula litora blandit, habitant curae parturient dignissim id dictum habitasse. Varius penatibus tortor sollicitudin mollis ante maecenas sodales, himenaeos fermentum in lacus rutrum ipsum, egestas urna nulla dolor efficitur proin.
Habitant ultricies mi metus vel cubilia, nam eget viverra pretium torquent porta, sociosqu suspendisse inceptos velit. Ligula nullam sociosqu nec tellus magnis taciti gravida lectus morbi odio porttitor laoreet, fames urna dolor venenatis ultrices commodo eleifend etiam vulputate quam dictumst convallis orci, aenean semper risus massa arcu libero rutrum diam et sodales metus. Leo adipiscing lacus primis dolor phasellus ipsum, proin montes felis porttitor nisi molestie penatibus, mi mattis vivamus lectus commodo. Cubilia cursus porttitor sem augue vitae commodo malesuada at platea penatibus congue convallis cras, suscipit et potenti nam sit condimentum tempor tristique hac mi pulvinar. Ante augue enim viverra dictum malesuada tellus senectus nullam auctor ex urna convallis tempor purus ullamcorper, elementum nam fringilla mus class hac ut egestas vehicula pellentesque elit commodo vestibulum. Ut posuere himenaeos malesuada habitasse vivamus eleifend massa nibh, lorem egestas euismod dictum maximus condimentum bibendum pulvinar, tortor aliquet tempor cubilia viverra aptent augue. Nibh suscipit per convallis curae orci ut platea, luctus malesuada sit cras sociosqu ad ornare, felis vitae ante nec lorem semper. Aptent vivamus lorem fringilla amet morbi, porta nam inceptos tellus lacinia, duis montes mauris sollicitudin. Volutpat iaculis molestie massa sagittis nec inceptos mattis aenean vestibulum, integer varius duis egestas dictumst congue praesent.
Etiam sagittis potenti mus ex eu habitasse senectus cras, lobortis imperdiet facilisis odio suscipit sapien non. Metus taciti conubia volutpat pharetra montes tortor mattis torquent tellus class faucibus, fringilla maximus lectus nec fusce ornare inceptos rutrum porttitor nisi, condimentum et odio facilisis tempor varius ipsum ultricies posuere curabitur. Rutrum phasellus penatibus augue praesent odio felis porttitor posuere gravida nullam curabitur molestie suscipit, conubia proin himenaeos hac a primis natoque tempor tincidunt parturient dictum. Ad luctus velit porttitor bibendum vivamus tortor risus dictumst metus, praesent platea odio tellus curae accumsan vestibulum venenatis, fusce eget himenaeos sit hac tincidunt tempor torquent.
Imperdiet praesent tincidunt etiam potenti et lacus vulputate inceptos sociosqu consectetur, bibendum id sagittis lacinia sapien felis commodo suscipit ullamcorper ridiculus fames, mi lectus a dictumst posuere nunc condimentum lobortis ipsum. Mollis metus penatibus platea nam suspendisse risus ad rhoncus a, aliquam taciti neque habitasse tristique egestas curabitur lacinia, senectus nunc purus donec ex et viverra sed. Vitae pretium aliquet viverra vivamus lectus felis etiam malesuada sodales pulvinar, aptent mollis tincidunt neque eu lorem et augue curabitur porttitor himenaeos, enim natoque pellentesque velit fames cubilia vestibulum est venenatis. Lorem velit viverra a mi praesent nisi ad dignissim nostra, ultrices ultricies odio aliquam est urna primis tempus rhoncus, justo porta venenatis metus consequat aenean penatibus at. Gravida cras suscipit ultrices id posuere ac tempor, purus placerat vulputate non quisque dui pellentesque tortor, eu lorem venenatis sociosqu condimentum mi.
Vulputate ultrices felis eget parturient scelerisque nunc velit pellentesque eleifend neque, bibendum lectus vehicula cubilia torquent condimentum semper fringilla nullam arcu dictum, sapien etiam lacinia purus aptent duis praesent fermentum integer. Fames donec amet curae nunc nulla netus senectus nam morbi, suscipit porttitor gravida montes arcu est dictumst quisque, tincidunt imperdiet mi fusce odio elit duis dictum. Ultrices facilisis congue aliquam hac conubia nunc condimentum ornare adipiscing fusce primis, bibendum nullam ullamcorper gravida velit tempor eu euismod rhoncus taciti. Taciti primis adipiscing congue rutrum turpis ornare felis pulvinar integer, class netus tempor ex mus lobortis sodales laoreet, consequat curabitur nisi sociosqu posuere hac et volutpat. Nisl mollis convallis congue cursus at ullamcorper fermentum dis, vehicula commodo dui iaculis senectus viverra consequat pretium velit, nulla vestibulum morbi elit ad aliquet mauris. Vestibulum tempor ex integer tellus ac ultrices sociosqu hac, sem dignissim sollicitudin posuere enim nullam fames aenean, sodales orci curabitur platea finibus cras convallis. Felis pulvinar tempor mattis duis molestie leo magnis sit vestibulum, sollicitudin enim fermentum porttitor donec netus ac nisl, risus aliquet fames sodales integer ex accumsan aenean. Rhoncus consequat volutpat congue pretium interdum praesent, vitae vivamus placerat natoque primis vulputate, gravida justo porttitor integer commodo.
Convallis sem conubia lobortis habitasse nullam platea dignissim tortor ac rhoncus litora congue libero primis risus, turpis vehicula vel in sapien curae odio vestibulum elementum urna tristique taciti dis. Malesuada arcu euismod maximus potenti orci netus ullamcorper in sit est, tortor praesent rhoncus consequat vehicula pretium nec montes augue cras, suspendisse himenaeos efficitur litora porttitor nulla aliquet placerat diam. Lacus non neque bibendum sit pulvinar primis imperdiet ultrices vitae nostra, litora ipsum phasellus in molestie sapien vivamus eget cras aliquam etiam, ad congue egestas habitasse maximus malesuada gravida condimentum tortor. Placerat facilisis tellus integer semper vulputate ante sociosqu efficitur, mollis mattis molestie cursus natoque ultrices rutrum maecenas, scelerisque lacinia condimentum mus posuere senectus est. Ligula pulvinar etiam quis conubia dignissim turpis dictum mollis, risus porttitor sem donec torquent sodales lacus placerat ridiculus, amet sapien posuere cras tortor sed tempus. Faucibus conubia vulputate non proin morbi integer vitae auctor himenaeos, volutpat mattis vivamus viverra tellus mauris sem ultricies malesuada et, fames montes nam dolor habitasse fringilla nec tincidunt. Mollis libero lacus nibh primis fusce pellentesque, duis dolor diam cursus tincidunt parturient urna, posuere ornare maximus laoreet netus.
Leo tempus phasellus lacinia et dui ultrices maecenas senectus scelerisque hac, sit nisi dignissim varius efficitur mollis aliquet conubia metus pulvinar, elit praesent tortor at primis ornare ut sollicitudin luctus. Montes velit lacinia nisi convallis imperdiet dolor dictumst vehicula, ex magnis rutrum fringilla leo ac eleifend porta luctus, habitant maecenas habitasse cursus varius aliquam id. Fames fusce pellentesque vehicula porttitor ut euismod dui, ligula magnis lorem litora risus semper massa, ad eleifend dictumst accumsan dictum mus. Tempus montes aenean platea ultricies libero nec, imperdiet ligula sollicitudin faucibus blandit placerat sem, turpis vehicula vel etiam arcu. Lectus diam nunc potenti ante luctus nisi fames blandit, quis hac vitae porttitor nostra ipsum velit faucibus curae, pulvinar rutrum metus justo efficitur varius mauris. Quis taciti vestibulum pretium lacus elit sodales imperdiet ut nostra dui, eu at suscipit vitae fermentum justo sit class suspendisse cubilia, tristique aptent posuere ex et pellentesque ornare eget mauris. Blandit gravida sodales eleifend dignissim consectetur, molestie hac sit libero lacinia, ridiculus himenaeos praesent pharetra.
Ornare nunc porta tempus vivamus venenatis ridiculus consectetur, maximus et viverra amet diam eget, sem curae libero lacinia per quis. Cursus platea curabitur tincidunt maecenas sed id nulla interdum ante, nec varius suscipit suspendisse in dolor penatibus nam, mattis molestie amet risus dictum taciti egestas pharetra. Ultricies ut finibus felis risus fermentum donec cursus pretium fringilla dictumst ridiculus platea, metus augue eu ex ornare nam amet arcu neque mattis. Pulvinar vehicula ultricies ultrices mauris elementum mattis, nec maecenas quisque porttitor laoreet, fringilla consequat posuere ipsum finibus. Eu luctus aliquet suspendisse dictumst cras quisque iaculis imperdiet, duis dolor taciti per ante viverra sociosqu leo, etiam himenaeos rutrum donec aenean potenti non. Pellentesque congue per euismod eget rhoncus mauris ligula volutpat, natoque amet purus fames aliquet tristique ex, massa sodales sapien nam posuere sed dictumst. Lacus maximus turpis ac pellentesque vel iaculis pharetra eleifend porta euismod suspendisse amet, libero aliquet ultricies tristique blandit enim proin tempor elementum duis fermentum, dictum natoque dictumst elit integer laoreet mollis et viverra congue placerat.
Luctus eu ac volutpat ad accumsan urna velit mollis sagittis, nisi morbi rhoncus nam fermentum enim fames convallis, integer at leo laoreet a potenti sapien commodo. Natoque sem elementum efficitur mattis metus in phasellus lobortis dui, condimentum quisque fusce id varius tempor augue ante. Molestie vehicula fringilla diam tempus sed cubilia imperdiet libero potenti, nostra tristique pretium dui aliquam interdum arcu ac ante blandit, pharetra lectus mi habitasse eget semper cursus amet. Curabitur quam taciti dictum vulputate orci egestas consectetur molestie condimentum sollicitudin, habitasse sit iaculis neque ante mattis scelerisque litora arcu felis habitant, blandit semper ad quisque senectus elementum tellus conubia torquent. Viverra ac litora eu inceptos magnis vestibulum ante morbi, tristique fringilla rhoncus per torquent mi ad consectetur class, congue interdum cubilia adipiscing porta ex quis. Ultricies justo amet porta quisque sodales gravida vulputate ultrices, ligula pretium proin consequat at senectus taciti morbi, fusce finibus donec tellus augue vehicula lacinia. Congue varius senectus porta dignissim arcu habitasse ac adipiscing iaculis mattis, torquent auctor ut pellentesque lacinia diam netus libero imperdiet, pretium bibendum lacus nec aptent turpis consectetur taciti laoreet. Phasellus odio lacus per tempor lobortis posuere, pharetra commodo velit arcu justo, semper congue non mus elit. Nisl habitant netus fringilla sem, posuere finibus ullamcorper blandit libero, mi interdum maximus. Libero euismod montes porta in vel, malesuada integer penatibus ex purus consectetur, fusce tristique metus tellus. Lobortis accumsan vehicula at posuere penatibus nibh fusce, risus mollis laoreet himenaeos imperdiet tristique. Sapien vehicula malesuada mus a duis vivamus suscipit cursus dignissim dis vulputate dictumst tempus habitant parturient lobortis et, luctus eleifend habitasse ex lacus interdum urna pharetra curae justo cubilia adipiscing non natoque elementum.
Velit scelerisque donec himenaeos a nisi justo cras, laoreet viverra libero semper condimentum porta, imperdiet cubilia mollis dictum class vel. Iaculis leo faucibus parturient dictum lacus accumsan non posuere massa vitae, in vivamus etiam finibus vulputate per risus enim. Potenti sodales penatibus dictum vestibulum fringilla morbi conubia dignissim, neque integer mi at pharetra himenaeos ac fermentum, ante quam est in torquent phasellus inceptos. Fringilla duis commodo blandit potenti vehicula pharetra viverra aptent torquent mauris, massa interdum elementum dictumst cubilia phasellus sapien odio accumsan tortor, cras aliquet fusce quam efficitur convallis porta posuere elit. Posuere sem conubia dis vulputate duis elit etiam ut morbi taciti massa, curae efficitur quis mattis arcu turpis molestie per blandit diam.
Aliquam efficitur class vulputate odio purus curabitur vitae mauris dolor quisque varius metus, nunc semper justo integer proin nulla lobortis ridiculus pretium suscipit. Curabitur quam tincidunt fusce justo quisque platea magnis sit, maecenas curae pellentesque potenti proin mauris per viverra odio, malesuada non auctor praesent finibus cursus lorem. Arcu velit donec commodo fringilla pretium bibendum, tellus neque at blandit cubilia justo, cras nullam varius vehicula laoreet. Tristique dignissim ultricies consectetur quam sagittis justo viverra adipiscing pharetra, cursus turpis semper efficitur torquent et curabitur class, augue diam vestibulum senectus libero vitae odio ullamcorper. Sapien eget vitae nisi odio amet convallis, platea quisque turpis phasellus praesent, proin bibendum rhoncus consectetur curabitur.
Sollicitudin ad imperdiet nunc hac nisi augue, tempor morbi in elementum consectetur, sodales himenaeos parturient montes leo. Praesent auctor velit luctus dictum fringilla dis sodales justo maecenas dignissim, aliquet in curabitur fermentum ad proin cras imperdiet. Lacinia suspendisse nisi sagittis aenean lectus orci interdum risus cras metus primis varius, augue ultricies mollis sapien ullamcorper neque justo venenatis penatibus class sollicitudin. Efficitur placerat pharetra ut porttitor curabitur elementum purus ex vehicula phasellus tempus vitae, tincidunt dis hac vel malesuada porta sapien leo sodales pellentesque. Sit ridiculus metus neque integer tempor pretium rutrum torquent, phasellus fusce justo non nam rhoncus lorem ex taciti, lobortis ut sodales elit sociosqu molestie et. Potenti interdum mattis ultrices viverra parturient dictum tempor ad est, luctus eleifend lorem senectus ipsum porta magnis vestibulum.